حیات سرمایه داری از بدو ورود به تاریخ  همواره با کشتار جسم و روان کارگران عجین بوده است. سرمایه هرجا که توانسته با افزایش شدت و ساعت کار، کاهش دستمزد، تنزل امکانات معیشتی، تعویق یا عدم پرداخت همان دستمزد ناچیز، به حداقل رساندن خدمات بیمه درمانی، آموزش و … به سلاخی زندگی کارگران دست زده است. سرمایه داری در ایران مدت هاست که با بحران عمیقی روبروست و به منظور حفظ و افزایش سود حتی در این شرایط بحرانی، این کشتار و سلاخی را در ابعاد بسیار وحشیانه تری پیش می برد و تمام بار بحران را بر زندگی کارگران و خانواده های آنان آوار می کند. هر روز اخباری از چهار گوشه کشور مبنی بر حمله سبعانه نهادهای نظام اسلامی سرمایه به دسترنج کارگران و سفره های آنان به گوش می رسد. از هفت تپه تا آذرآب، هپکو تا کولبران کردستان، سوختبران بلوچ، ماهی گیران انزلی و معدن کاران در زنجان و … همه زیر تیغ نظم سرمایه داری اسلامی برای زنده ماندن دست و پا می زنند. مطلبی که در پی خواهد آمد گزارش یکی از همین مراکز استثمار وحشیانه کارگران است.

فعالیت این شرکت تعمیر توربین های نیروگاهی است. تعداد کارگران حدود 200 نفر است. 80% این تعداد در واحد های تولیدی و بقیه در بخشهای پشتیبانی و اداری کار می کنند.

حجم تولید :

 در سال های پیش، آمار تعمیر، حدود 20 توربین بود که  به تدریج با افزایش شدت کار و تجهیز خطوط به دستگاههای مدرنتر این عدد شروع به افزایش کرد. با وقوع تحریم ها، تعداد تولید اندکی افت کرد و اکنون با بالا بردن بسیار وحشیانه  شدت کار 70 توربین تعمیر می شود.

دستمزد :

میانگین دستمزد کارگران در دهه پیش کمی از 500 هزار تومان بیشتر بود. از شروع دهه 90 به بعد زیر فشار مبارزات کارگران دستمزدها افزایش یافت و اکنون در سال 99 میانگین دستمزد حدوداً 5 میلیون تومان می باشد.

درآمد :

قیمت بازار هر واحد در طول یک دهه گذشته مثل قیمت تمامی کالاهای دیگر طبیعتا متغیر بوده است. اکنون برای هر مجموعه تعمیری 200میلیون تومان دریافت می گردد،در نتیجه درآمد ماهانه شرکت،14 میلیارد تومان است.

هزینه ها :

مواد اولیه یک میلیارد و 300 میلیون تومان

آب، برق، گاز و سایر هزینه ها 800 میلیون تومان

میانگین دستمزدها 965 میلیون تومان

یادآوری 1: مسلماً همه آحاد کارکنان، کارگر نیستند و در میان آنها مشاوران و مدیران و برنامه ریزان و کارگزاران سرمایه هم وجود دارند. ما این تعداد را 5% کل پرسنل برآورد می کنیم. در نتیجه مزد واقعی کل کارگران شرکت، به طور تقریب بالغ بر 900 میلیون تومان در ماه خواهد بود.

■ جمع کل هزینه های ماهانه اندکی بالاتر از 3 میلیارد تومان

■ اضافه ارزش تولید شده توسط کارگران در طول هر ماه حدود 11 میلیارد تومان

■  نرخ استثمار کارگران    1200% =900 میلیون تومان / 11میلیارد تومان

یادآوری 2 :  کاملا روشن است که نرخ استثمار واقعی کارگران را با داده ها و ارقام خاص چرخه تولید یک شرکت، یک قلمرو کار و تولید یا حتی سرمایه اجتماعی این و آن کشور نمی توان به دقت محاسبه و گزارش نمود. کل اضافه ارزش های حاصل استثمار طبقه کارگر جهانی در چهارچوب قوانین تشکیل قیمت های تولیدی، قوانین تشکیل نرخ سود عمومی، رقابت درون بازار جهانی و بازارهای داخلی سرمایه داری، موقعیت انحصارات و مسائل متنوع دیگر، میان کل سرمایه ها یا کل طبقه سرمایه دار دنیا تقسیم می گردد. موضوعی که محاسبه نرخ استثمار کارگران در یک مرکز کار معین یا یک حوزه کار و تولید مشخص را دشوار یا در واقع ناممکن می سازد. کاری که ما در اینجا یا در گزارشات مانند این انجام می دهیم با توجه به همه این حقایق و لاجرم با هدف ارائه تصویری عام و تمثیلی از شدت بسیار فاجعه بار استثمار نیروی کار توسط سرمایه در نقطه، نقطه جهنم سرمایه داری است. 

برنامه مدیریت این شرکت در سال 1400 کاهش هزینه ها، افزایش بهره وری و کسب درآمد تا حدود 2 برابر اعلام گردیده است. !!

کاملاً مشهود است که هدف سرمایه داران این شرکت در موارد اعلام شده، هجومی دهشتناک به معیشت  کارگران است و قطعاً شرایط زندگی آنان را روز بروز سخت تر خواهد کرد. با توجه به اینکه مواد اولیه، قطعات یدکی و دستگاه های مورد نیاز تولید این کارخانه از منابع خارجی تامین می گردد و با احتساب افزایش حتمی نرخ ارز در سال آینده قطعاً کاهش هزینه ای در این آیتم ها نخواهد بود. بی شک چاقوی “کاهش هزینه” تنها سر دستمزد کارگران را خواهد برید. کسب درآمد تقریبا2 برابر نسبت به سال 99 با احتساب این موضوع است که استخدام جدیدی صورت نخواهد گرفت و تمام فشار غیرانسانی کار و خلق این ثروت نجومی بر دوش همین تعداد کارگر خواهد بود که حتی در شرایط کنونی عمدتاً به بیماری های مفصلی و نیز امراض ریوی دچارند.

راه پایان دادن به این استثمار، خلاصی از این زندگی دوزخی که سرمایه داری بر همه کارگران تحمیل کرده است، رهایی از تمام مصایبی که در لحظه لحظه زندگی کارگران وجود دارد، تنها و تنها اتحاد طبقاتی کارگران در تمامی مراکز کار و تولیدی است. دست یافتن به تمام ثروتی که دسترنج خود کارگران است دور از واقعیت نیست. اعتراض و اعتصاب در چهارچوب کارخانه بدون تلاش برای ارتباط گیری با سایر هم زنجیران دیری است که راه به جایی نمی برد. هر حرکت اعتراضی را می بایست با اعتراض سایر کارگران پیوند داد.

کارگران می توانند یک قدرت متحد شورائی ضد سرمایه داری شوند. رابطه خرید و فروش نیروی کار را نابود کنند، کل حاصل کار و تولیدشان را از چنگال سرمایه خارج سازند. به صورت شورائی کار و تولید و اینکه چه تولید کنند و چه تولید نکنند، سرنوشت کار، تولید و زندگی خود را برنامه ریزی نمایند و این برنامه ریزی را جامه عمل پوشانند.

نویسنده: پرویز همراه