کارگران تنها در کار و تولید ارزش اضافی برای بورژوازی سلاخی نمی شوند، بلکه حتی کارپرداخت شده آنها هم مدام زیر فشار گرانیها، بالا رفتن هزینه درمان بیماری و از کار افتادگی از کفشان خارج و سود سرمایه میشود. خیل عظیمی از کارگران مزدی به خاطر نداشتن اندوختهای و برنیامدن از پس هزینههای بیمارستانی پذیرش نمی شوند. پولی برای مداوا و حتی جراحیهای کوچک ندارند و به اجبار مناسبات سرمایهداری، مرگ را میپذیرند. بخش بزرگی از کارگران در بخش ساختمانی و کارگاههای کوچک بیمه نیستند. در عین حال بیمههای تامین اجتماعی تنها برای درمانهای سرپایی رفع نیاز میکنند. معمولا در مقام مقایسه گفته میشود که در کشورهای دیگر سرمایهداری همچون کشورهای اروپایی، کارگران با مشکلات دارو و درمان روبرو نیستند. آری این موضوع درست است ولی ببینیم چرا شرایط در اروپا اینگونه رقم خورده است؟ اگر در کشورهای اسکاندیناوی دارو و درمان رایگان است حاصل مبارزات کارگران است و نه سخاوتمندی سرمایهداران و دولت سرمایه. کارگران برای عملی کردن این خواست و دیگر مطالبات کارگری مبارزات عظیم و پیوستهای را علیه سرمایه اعمال کردهاند. اکنون مبارزات کارگری افت کرده و در زمین بورژوازی زمین گیر شده است. سلطه رفرمیسم چپ و راست بر جنبش کارگری و نبود یک جنبش ضد سرمایهداری توفنده، سرمایهداری را در شرایط خیز برداشتن برای بازپس گیری مطالباتی که درگذشته به وی تحمیل شده بود قرار داده است. سرمایه از هزینه رفاهی و درمانی و آموزشی کارگران کاسته است. طبقه کارگر که روزگاری درصدد تحمیل سی و پنج ساعت کار در هفته به سرمایه بود، بدلیل ضعف جنبش خود و نیز سیطره گرایشهای بورژوایی تن به شدت کار چهل ساعت در هفته داده است. مدیریت درمان و دارو همچون دیگر عرصهها در نظام سرمایهداری در راستای منافع سرمایهداران هدایت میشود. تا زمانی که مبارزات کارگران به صورت شورایی نتواند دارو و درمان را رایگان و از سلطه داد و ستد پولی خارج کند، بورژوازی از این نهاد در راستای افزایش اضافه ارزشهای خود و افلاس و درماندگی کارگران استفاده خواهد کرد. به نظام تولید دارو در نظام سرمایهداری جمهوری اسلامی اشارهای داشته باشیم : اخباری از زد و بند بین صاحبان سرمایه در حوزه تجارت تجهیزات پزشکی در روزنامه شرق آمده بود. صاحب سرمایه اقرار کرده است که برای فروش تجهیزات و تامین سود با پزشکان جراح و رزیدنتها وارد معامله میشود. بعضی از صاحبان سرمایه که نام پزشک را هم یدک میکشند، سهام دار بیمارستانها هستند، خود فروشنده لوازم و تجهیزات پزشکی هستند. برخی از پزشکان بیماران را بدون نیاز به جراحی زیر تیغ جراحی میبرند. تاجران تجهیزات پزشکی، لوازم چینی را به جای لوازم پزشکی آلمانی از طریق پزشکان به بیماران توصیه میکنند. طبیعی است که نباید از صاحب سرمایه انتظار داشت به فجایعی که بر سر بیمار میآید بیندیشد. این که بیمار پول درمان خود را چگونه بدست آورده و سرنوشت و آینده و سلامت این بیماران، برای سرمایه موضوعیت ندارد. تاجر تجهیزات پزشکی از نرسیدن به سود دلخواهش آشفته است و از خیل فجایعی که بر سر بیماران میآید حرفی نمی زند. بهر حال آنچه از این گزارش کوتاه استنباط میشود گوشهای از فجایعی است که از هر سوی بر کارگران آوار میشود. بهداشت، درمان و دارو در نظام سرمایهداری ایران که صاحبانش دولت و سرمایهداری بخش خصوصی هستند، مثل هر نهاد نظام سرمایهداری بر مبنای تولید ارزش اضافی و استثمار وحشیانه کارگران تامین میشود. کارگران کارخانههای داروسازی به بالاترین حد استثمار میشوند و در عین حال در معرض انواع بیماریها قرار دارند. در بیمارستانهای خصوصی و دولتی با پزشکانی روبرو هستیم که عمدتاً صاحب سرمایه هستند و در ازای هر عمل جراحی که بعضاً غیر ضروری است دهها میلیون تومان به جیب میزنند و در این راستا هزاران نفر را به جهت عمل جراحی بی مورد به مرگ کشاندهاند. در مواردی حتی به بیمار اجازه داده نمی شود که در ارتباط با ضرورت عمل جراحی با دیگران مشورت کند. در مقابل، کارگران مزدی بخش بیمارستانها اعم از دولتی یا خصوصی قرار دارند و شامل بهیاران، پرستاران، کارگران خدماتی، کارگران آشپزخانه و تاسیساتی میشوند. بیشترین کار بر دوش این کارگران است که اغلب با اضافه کاری و دو شیفت کار کردن امرار معاش میکنند. در بیمارستانها پرستاران و بهیاران مجبورند که کار چند کارگر را تقبل کنند و معمول آن است که از بیمار میخواهند که همراه داشته باشد و بخشی از کارها عملاً بر دوش همراه وی خواهد افتاد. ارزش اضافی حاصل از نیروی کار شبه رایگان کارگر مزدی در بیمارستان نصیب صاحبان سرمایه و دولت میشود و در مقابل فقر و بدبختی است که بر سر کارگران بیمارستانی آوار میشود. دولت سرمایهداری با سود و سرمایه عظیم کهکشانی که در بخشهای دیگر توسط کارگران تولید میشود زیر نام کمک به درمان شهروندان!! در واقع بر سرمایه سرمایهداران صاحب بیمارستانها میافزاید. رشوه و اختلاس، فساد و اعتیاد بخش جداییناپذیر نظام سرمایهداری است و این موضوع در سیستم بیمارستانی هم بروز میکند. مثلا مطالبه مبلغی به نام زیر میزی از بیمار کاملاً به امری معمولی تبدیل شده است. در تمام ارکان نظام سرمایهداری فساد و اعتیاد بیداد میکند. فساد، اعتیاد، اختلاس، دلالی و… همواره در سیستمهای سرمایهداری وجود داشته و دارد. در این میان بخش ناچیزی از فساد حاکم در روزنامهها درج پیدا کرده، اما فاصله است تا آنکه پرده برافتد و فسادهای کلان خودنمایی کند. اگر در حوزه بهداشت و درمان سرباز کرده است به این دلیل است که اکثریت مردم با پزشک و بیمارستان و دارو سر و کار دارند. بارها شاهد بودهاند که داروی مورد نیاز بیمار چندین برابر قیمت به فروش رسیده است. کارگرانی که در کارخانههای تولید دارو کار میکنند بیشتر از عمق فساد خبر دارند. اکثریت پزشکان متخصص، سرمایه تشخص یافته هستند. شرایطی که سرمایه در حوزه تولید و توزیع دارو برای این پزشکان فراهم کرده بعلاوه کار طاقت فرسا و دستمزدهای به شدت پایین و بواقع شبه رایگان کارگران مزدی حوزه درمان آنها را به سرمایهداران بسیار بزرگ مبدل ساخته است. تمام آنچه در بالا گفته شد درد هایی هستند که همه روزه ما کارگران با آن سر و کار داریم. اما سوال اصلی اینجاست : راه چاره چیست ؟ صد سالی است که نسلهای گذشته ما نیز چون ما زیر یوغ حاکمیت سرمایه سر کردهاند. سرمایه تولید کردند اما خود در شرایط زیستی و نبود امکانات پزشکی زندگی را وداع گفتند. سرمایه هایی که محصول کار ما کارگران است هر روز بیش از پیش سلطه خود را بر تمامی ابعاد زندگی مادی و فکری ما گسترش میبخشند. اما ما در مقابل نیروی عظیمی هستیم که قدرت ما در اتحاد و یکپارچگی ماست. در حوزه تولید دارو و درمان مانند سایر بخشهای تولید نیروی عظیمی میباشیم که خود از حد اقل امکانات پزشکی بی بهره ایم. آنچه خود تولید میکنیم یا به صورت خدمات ارایه میدهیم در اختیار سرمایه است. از محصول کار خود جدا هستیم . نقشی در تصمیم گیری بابت چه تولید کنیم و چه تولید نکنیم و به چه میزان تولید کنیم نداریم. تنها راه رهایی ما از یوغی که سرمایه به دستان و پاهای ما زده است ایجاد یک جنبش شورایی سراسری قدرتمند است. با اتکا به شوراهای سرمایه ستیز و دخالت گری کارگران لرزه به اندام سرمایهداران خواهیم انداخت. مناسبات سرمایه را به چالش کشیم و پنجه در پنجه سرمایه اندازیم.
بیائید شوراها را بر پای داریم. یک جنبش سراسری شورائی ضد کار مزدی بر پای داریم. با قدرت این جنبش هر نوع دارو و درمان را رایگان سازیم. از درون این جنبش آماده تصرف همه مراکز کار و تولید از جمله بیمارستانها و مراکز درمانی گردیم. همه اینها و بیش از اینها امکان پذیر است، اما تنها با اتکا به قدرت شورا هایی که خود بوجود میآوریم و همه در آن دخالتگر خواهیم بود.
پرویز همراه
خرداد 1397